PB | Scharniermoment in de klimaattransitie succesvol afgerond door de Europese Ministers van Klimaat
Het waren lange en moeilijke onderhandelingen, maar de Europese Ministers van Klimaat zijn het uiteindelijk eens geworden over een reeks wettelijke teksten die de broeikasgasemissies met minstens -55% moeten reduceren tegen 2030. Ze stonden voor een grote uitdaging: gelet op de urgentie van een collectieve en solidaire reactie tegenover de steeds meer merkbare schade die wordt veroorzaakt door de klimaatontwrichting, was de Europese Unie aangewezen op het nemen van maatregelen om klimaatneutraal te worden en haar burgers en bedrijven te ondersteunen in de transitie.
Het maatregelenpakket dat vannacht werd aangenomen, zal nu worden besproken met het Europees parlement en de Europese Commissie, de zogenaamde trialoog. Het omvat het instellen van een systeem om de broeikasgasemissies van niet-industriële sectoren te verminderen. De nieuwe bindende reductiedoelstelling voor België bedraagt -47% in 2030 ten opzichte van 2005; vandaag zitten we rond - 15%. Om deze doelstelling te bereiken, wordt in Europees verband een nieuw emissieplafond met beprijzing van vervuiling uitgerold voor de sectoren ‘transport’ en ‘gebouwen’, die verantwoordelijk zijn voor een groot deel van de niet-industriële emissies van broeikasgassen. Dit instrument wordt gekoppeld aan de oprichting van een Europees sociaal fonds waarmee steun wordt voorzien aan de meest kwetsbare bevolkingsgroepen. Ook de herziening van het emissiehandelssysteem voor broeikasgassen van de industrie en de elektriciteitsproductie (ETS) is een vooruitgang. Dit moet ervoor zorgen dat industriële installaties sneller onafhankelijk worden van het gebruik van gas en van aardolie: ze moeten emissies reduceren met 61% tegen 2030 om klimaatneutraliteit te bereiken ruim voor 2050. Er werden ook nog andere verordeningen of richtlijnen onderhandeld: alleen emissievrije wagens en bestelwagens voor nieuwverkoop in 2035, bescherming van de koolstofputten in de bossen en de landbouw, opname van scheepvaart in ETS, afronding van de grensheffing rond Europa om 6 industriële sectoren te beschermen enzovoort.
Voor België zetelden in de Europese Milieuraad Philippe Henry, Waals minister van Klimaat, Energie, Mobiliteit en Infrastructuur, die in het kader van de beurtrol plaats had genomen in de Belgische zetel, en Zakia Khattabi, federaal minister van Klimaat, in de hoedanigheid van assessor.
Philippe Henry: “Ik bestempel dit als een historische beslissing. De EU-Raad van ministers van Klimaat heeft vandaag een stap gezet waardoor maatregelen tot stand kunnen komen die onze veranderende samenleving weerbaarder zullen maken. Gelet op de klimaatnoodtoestand en de daarmee gepaard gaande crisissen, waaronder de crisis van de energieprijzen, was het onze plicht sociale begeleidingsmaatregelen in te voeren om af te stappen van fossiele brandstoffen.”
“Dit is alweer een belangrijke stap in de uitvoering van de Europese strategie richting klimaatneutraliteit. Die strategie steunt op twee pijlers: verantwoordelijkheid en solidariteit. Enerzijds zullen bepaalde sectoren die tot hier toe gespaard waren gebleven (luchtvaart, scheepvaart) moeten bijdragen tot de collectieve inspanning, maar anderzijds worden ook mechanismen ingevoerd, zoals de grensbelasting om onze industrieën te beschermen, of het sociaal fonds om onze burgers te beschermen. In mijn ogen kon het ook niet anders!”, stelt Zakia Khattabi tot besluit.
