PB | Advies van de Hoge Gezondheidsraad over kernenergie: een zeer verhelderend rapport voor het debat over de energietransitie in ons land.
In het debat over de maatregelen die moet worden uitgerold om de klimaatontregeling op efficiënte wijze aan te pakken, wordt het gebruik van kernenergie vaak naar voren geschoven als een oplossing voor de toekomst.
De Hoge Gezondheidsraad - het wetenschappelijke adviesorgaan van de federale Overheidsdienst Volksgezondheid - bestaat uit wetenschappers die tot het kransje van expertise behoren in hun respectievelijke disciplines. In een pas gepubliceerd advies (https://www.health.belgium.be/nl/advies-9576-nucleair-risico-duurzame-ontwikkeling-en-energietransitie) heeft de Hoge Gezondheidsraad zich gebogen over de inzet van kernenergie tegenover klimaatopwarming, duurzame ontwikkeling, energietransitie en de risico’s die gepaard gaan met een dergelijke technologie. “Dit advies is uiterst waardevol en verhelderend voor het debat over de energietransitie in ons land”, oordeelt minister van Klimaat en Duurzame Ontwikkeling Zakia Khattabi.
De Hoge Gezondheidsraad is van mening dat “vanuit ethisch, milieu- en gezondheidsoogpunt niet kan worden gesteld dat kernsplijtingsenergie, zoals die momenteel wordt gebruikt, aan de beginselen van duurzame ontwikkeling voldoet”.
Volgens Zakia Khattabi “is men er duidelijk over eens dat het risico op een ernstig nucleair ongeval niet kan uitgesloten worden, ook niet in de beste kerncentrales. In dat opzicht is België bijzonder kwetsbaar omwille van de eigenschappen van de betrokken locaties: nabijheid van grote steden en internationale verkeersaders, verzadigd wegennet en dichte bevolkingsgraad”.
De Hoge Gezondheidsraad beschouwt eveneens dat “een uitstap uit de kernenergie mogelijk is voor België, tegen een relatief beperkte kostprijs, ook in termen van CO2-impact”. Hij herinnert eraan dat “het grootste deel van de CO2-uitstoot niet afkomstig is van de elektriciteitsproductie (amper 14 % van het totaal), maar van de verwarming van gebouwen (vooral in de tertiaire sector), het vervoer en het gebruik van fossiele grondstoffen in de zware industrie en de verwerkende industrie, en dat in deze sectoren de nodige inspanningen zullen moeten worden geleverd en meer selectieve investeringen worden gedaan. Meer in het bijzonder, vervoer alleen al veroorzaakt bijna een kwart van de totale uitstoot van broeikasgassen. Landbouwpraktijken en de intensieve veeteelt (...) spelen ook een aanzienlijke rol bij de productie van broeikasgassen”.
Zakia Khattabi is van oordeel dat “het debat over kernenergie ten onrechte werd beperkt tot het klimaatvraagstuk, waarbij de facto abstractie wordt gemaakt van de zeer talrijke perverse en gevaarlijke gevolgen van een dergelijke technologie. Kernenergie heeft ernstige nadelen waarop de nadruk wordt gelegd door de academici binnen de Hoge Gezondheidsraad, die daaruit concluderen dat ze niet voldoet aan de beginselen van duurzame ontwikkeling, welke de enige zijn die een toekomst kunnen garanderen voor de generaties van vandaag en morgen. Ik zal dit advies inbrengen in de regeringsbesprekingen over kernuitstap in het kader van mijn verantwoordelijkheid op het gebied van duurzame ontwikkeling”.
De minister sluit zich tot slot aan bij de conclusies van het rapport, waarin benadrukt wordt dat energietransitie alleen mogelijk zal zijn “door, in een geest van kritische moderniteit en billijkheid, te aanvaarden dat het paradigma van onbeperkte groei ter discussie wordt gesteld; door op individueel en collectief niveau processen van innovatie in het beheer van het openbaar goed te ontwikkelen; en door na te denken over een nieuw economisch paradigma dat niet gekoppeld is aan consumptie, alsook over creatieve processen van sociaal billijke en positieve heruitvinding van levensstijlen”.
