PB | Naar een uitfasering van plastic voor eenmalig gebruik

“Het verbod op plastic voor eenmalig gebruik betekent een belangrijke stap voor de regeling van het probleem van de opstapeling van plastic in het milieu en in onze oceanen. Naast het voorkomen en verminderen van de effecten van bepaalde wegwerpproducten, is het bovendien van essentieel belang om herbruikbare producten en de overgang naar een circulaire economie met innovatieve en duurzame bedrijfsmodellen, producten en materialen te bevorderen”,benadrukt de minister.

De vandaag genomen maatregel heeft betrekking op de kunststofproducten voor eenmalig gebruik die onder de Europese richtlijn 2015/720 – waarvoor tot dusver geen enkele federale maatregel was genomen – en de Europese richtlijn 2019/904 vallen. 

Concreet komt er een verbod op het op de markt brengen van lichte plastic draagtassen met handvatten - “kassatassen” -,  met uitzondering van zeer lichte plastieken draagtassen, herbruikbare plastic draagtassen die beantwoorden aan de norm NBN EN 13429 en tassen die om dwingende veiligheidsredenen op luchthavens worden verstrekt. 

De sector krijgt een termijn van één jaar na de bekendmaking van het koninklijk besluit om zich aan de nieuwe regelgeving aan te passen (onder meer om hun stock op te gebruiken). Dezelfde termijn wordt verleend voor het verbod om wegwerpdrinkbekers uit kunststof (met uitzondering van kartonnen drinkbekers met coating) voor de eerste keer op de markt te brengen.

Er komt eveneens, met onmiddellijke ingang 10 dagen na de bekendmaking van het Koninklijk besluit (eind 2021 - begin 2022), een verbod op het op de markt brengen van de volgende producten voor eenmalig gebruik:

1.     katoenen wattenstaafjes uit kunststof;

2.     bestek (vorken, messen, lepels, eetstokjes) uit kunststof;

3.     borden uit kunststof;

4.     rietjes uit kunststof, behalve de in apotheken verkochte rietjes voor mensen die moeite hebben met hydrateren en/of eten, welke zijn uitgezonderd van deze bepaling; 

5.     roerstaafjes uit kunststof voor dranken;

6.     stokjes uit kunststof en de mechanismen daarvan, bedoeld om te worden bevestigd aan en ter ondersteuning van ballonnen, met uitzondering van ballonnen voor industriële of andere professionele toepassingen die niet aan consumenten worden verstrekt;

7.     voedselverpakkingen gemaakt van geëxpandeerd polystyreen, d.w.z. containers zoals dozen, met of zonder deksel, voor voedingsmiddelen die onder meer bestemd zijn voor onmiddellijke consumptie, ter plaatse of om mee te nemen;

8.     drankverpakkingen gemaakt van geëxpandeerd polystyreen, doppen en deksels inbegrepen.

“Het gaat om een evenwichtige en ambitieuze omzetting, die rekening houdt én met de milieuvereisten én met de aanpassingsmogelijkheden van de sectoren”, aldus de minister.

In de komende jaren zullen nog andere producten voor eenmalig gebruik geleidelijk aan verboden worden naarmate alternatieven ontstaan. De minister zal trouwens, conform het regeerakkoord, een impactanalyse opmaken in overleg met de betrokken sectoren en doelgroepen over onder meer het verbod op voedselverpakkingen uit kunststof voor voedingsmiddelen die bestemd zijn voor onmiddellijke consumptie. 

Tot slot worden de volgende kunststofproducten voor eenmalig gebruik onderworpen aan een verplichting tot informatie aan de consument: 

1.     maandverbanden, tampons en inbrenghulzen voor tampons;

2.     vochtige doekjes, m.a.w. vooraf bevochtigde doekjes voor persoonlijke hygiëne, en huishoudelijke doekjes;

3.     tabaksproducten met filters, en filters die verkocht worden voor gebruik in combinatie met tabaksproducten;

4.     drinkbekers.

Wanneer ze op de markt worden gebracht, moeten ze voorzien worden van een opvallende markering met informatie voor de consument over de aanwezigheid van kunststoffen in het product en het negatieve effect op het milieu.