Ontmoeting | António Guterres Secretaris-generaal van de Verenigde Naties

Ik wil mij eerst en vooral aansluiten bij de gelukwensen van mijn collega’s voor uw nieuw mandaat en mijn persoonlijke tevredenheid uitspreken voor het feit dat de leiding van de belangrijkste en meest representatieve internationale organisatie in de wereld wordt waargenomen door een bondgenoot voor klimaat, milieu en duurzame ontwikkeling.

Zowel uw engagement in de strijd tegen de klimaatverandering als de bijzondere aandacht die u besteedt aan de bekommernissen van de meest kwetsbare landen worden geapprecieerd. In dat verband en in het verlengde van de gedachtewisseling over de vaccinaties, wil ik uw aandacht vestigen op die specifieke uitdaging en op de deelname van de Zuidelijke landen aan de komende COP-bijeenkomsten. 

We delen uw analyse en uw bezorgdheid over de urgentie van de situatie, we moeten de mogelijkheid vrijwaren om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5°C. Daarom staat de regering volledig achter de Europese doelstelling van klimaatneutraliteit tegen 2050, met als tussenstap om die doelstelling te bereiken, een uitstootvermindering van minstens 55% tegen 2030. Nu die engagementen zijn genomen, moeten we de middelen beschikbaar stellen om onze doelstellingen te halen. 

In dat vooruitzicht – en uitgaande van onze overtuiging dat enkel een transversale, efficiënte en effectieve sturing van ons klimaatbeleid succes zal opleveren – berust ons optreden op twee principes: 

-       regeren is vooruitzien; 

-       gedaan met de silobenadering: we zijn allemaal minister van klimaat, van leefmilieu en van duurzame ontwikkeling.  

Koolstofneutraliteit vormt voortaan het kader waarin het overheidsbeleid in zijn geheel moet ingeschreven worden. We beschikken dan ook sinds kort over een instrument voor beleidsondersteuning inzake klimaat, met name de “Trajecten voor een klimaatneutraal België tegen 2050”; het rapport hierover werpt een nieuw licht op de mogelijke denkpistes en te voeren acties. Het is gebaseerd op een model dat niets aan het toeval overlaat en rond een aantal hefbomen is opgebouwd. Een van de voornaamste eigenschappen van het model is dat het alle opties beschrijft die zich kunnen aandienen om de economie koolstofvrij te maken, waardoor een globaal overzicht wordt geboden van de uitdagingen van de transitie en inzonderheid gewezen wordt op bepaalde compromissen tussen sectoren en activiteitsdomeinen. We moeten nu als politici keuzes maken en de impact ervan op ons traject evalueren.

Daarnaast gebeurt de sturing van het federale klimaatbeleid met behulp van een instrument om de federale beleidslijnen en maatregelen te monitoren. Voor elke beleidslijn wordt momenteel werk gemaakt van een roadmap waarin de vereiste acties gedetailleerd omschreven en ingepland worden, van een implementatietijdpad met tussenstappen en van een voorstel van opvolgingsindicatoren.  

We willen ook dat dezelfde ambitie aan de dag wordt gelegd voor de bescherming van de biodiversiteit en van de oceanen als voor de klimaatuitdaging en dat beide uitdagingen gezamenlijk en op een coherente wijze worden aangepakt. In dat verband mogen twee sleutelmomenten, met name de COP26 en de COP15, niet gemist worden door ons.

We delen en waarderen de prioriteiten van het Verenigd Koninkrijk voor de COP26. Het is absoluut zaak om een evenwichtig akkoord te bereiken in Glasgow, dat uiting geeft aan de ambitie van het Akkoord van Parijs en de milieu-integriteit in acht neemt.

We verwachten ook veel van de vijftiende conferentie (COP15) van het Verdrag inzake biologische diversiteit (CDB). De Aichi-doelstellingen werden jammer genoeg niet gehaald en het is dan ook van primordiaal belang dat een nieuw en ambitieus wereldkader voor biodiversiteit wordt aangenomen op de conferentie.  In het kader van de voorbereiding van de COP15 is het weliswaar belangrijk om voort te bouwen op het politieke elan omwille van de urgentie van de biodiversiteitscrisis, maar is het evenzeer van essentieel belang om voldoende tijd vrij te maken voor inclusieve, participatieve en democratische onderhandelingen opdat alle partijen, stakeholders, vrouwen, jongeren, inheemse bevolkingen en lokale gemeenschappen zich het mondiaal referentiekader eigen kunnen maken. 

Tot slot wil ik u bevestigen dat u aan mijn regering een bondgenoot zal hebben om voortgang te maken met de agenda 2030 en de implementatie ervan te versnellen met het oog op de Decade of Action. U heeft spontaan aangehaald, waarvoor dank, dat we als ontwikkeld land voor een originele aanpak hebben gekozen. We hebben de SDG’s als kompas gesteld en zodoende ons herstelplan afgestemd op de duurzame ontwikkelingsdoelstellingen; we zullen binnenkort een federaal plan voor duurzame ontwikkeling goedkeuren; we zullen ook de beleidsnota’s van elk regeringslid laten aansluiten op de Agenda 2030. De verwezenlijking van de SDG’s vergt immers een holistische en systeembenadering, net zoals de klimaatambities en de biodiversiteitsuitdagingen. De Eerste minister zei het al, we zijn met z’n allen ministers van duurzame ontwikkeling.  En de SDG’s zijn voor mij het meest geschikte kader voor de “build back better“ na de Covid-crisis.